Í mér býr fiskifræðingur.

Endalaust er hægt að skrifa um fiskveiðistjórnarkerfið og það eru margir sem vita miklu betur en hinir.  Það býr nefnilega fiskifræðingur í okkur öllum.  Ég er búin að segja skoðun mína. Ég er þess hvetjandi að stórefla rannsóknir á lífiríki hafsins í kringum landið. Þetta er eign þjóðarinnar og við verðum að gera allt sem við getum til að lífríkið komi vel út og líka þannig að það sé til velsældar fyrir land og lýð.  Því meira sem við vitum um þessi mál því öruggari, réttari og léttari verður ákvörðunin.

stöndum saman

Kalli Matt

Eggin og karfan.

Þegar við horfum til svæða sem byggja afkomu sína og atvinnu á næstum því einni atvinnugrein og sú grein verður fyrir áfalli þá kemur vel í ljós hversu nauðsynlegt það er að hafa fjölbreytni í atvinnu lífinu.  Þegar við skoðum Vestfirði þá sjáum við fljótt að svona er þetta þar og reyndar er ljóst að atvinnulíf í kjördæminu öllu mætti hafa mun víðar sterkari og víðtækari stoðir.  Þess vegna er mjög gott þegar upp koma hugmyndir um ný atfinnutækifæri og starfsemi. En ljóst er að í upphafi verður hið opinbera að koma með umtalsvert í púkkið og það verður að gerast mjög fljótlega.

Hugmyndirnar eru 1000 og nú er að koma þeim til framkvæmda.

Unidr forystu Jóhanns Ársælssonar var lögð fram þingsályktunartillag í þessu efni um það leyti sem framkvæmdir við Kárahnjúka voru að byrja. Nú er lika komin skýrsla Vestfjarðarnefndar og þar kennir margra ágætra grasa og ýmislegt annað hefur verið lagt til málanna sem vel athugandi er. Nú er bara að vinda sér í verkin.  Byggðakvóti er að mínu viti nauðsynlegur en grundvallar atriðið er að auka fjölbreytni atvinulífs.  Það er ekki gott að hafa öll eggin í sömu körfunni.

Stöndum saman

Kalli Matt

 

300.000 Fiskifræðingar mínus þeir á Hafró

Á Íslandi eru næstum því allir fiskifræðingar. Síðustu daga hef ég fengið margar upphringingar og aðvaranir um að hlusta alls ekki það sem Hafró leggur til.  Allir vita betur og þegar ég segi að við hljótum að hlusta á Hafró þá horfa menn á mig eins og ég sé eitthvað skrítinn. 

Eigum við kannski bara að leggja Hafró niður og láta okkar eigin tilfinningu ráða?

Ég legg áherslu á það að við verðum að efla rannsóknir á lífríkis sjávarins í kring um landið sem íslenska þjóðin á (Hún er stærsti hagsmunaaðlinn).

Ég er þeirrar skoðunar að viðfemi rannsókna eigi að vera mikið. Með þátttöku háskóla og náttúrufræðstofnanna líka og eiga þær að starfa óháð hver annarri, sem kostur er.

Eigum við að gera úttekt á Hafró? á vinnu Hafró og skoða allt niður í kjölinn, vinnubrögðin og svo framvegis.  Sakirnar sem þeir á Hafró eru stunum bornir eru svo hrikalegar að jafnvel gamlir samsæriskommar hrylla sig þegar þeir heyra ásakanirnar.

Er Hafró sendiboðinn eða sökudólgurinn? 

Þeir á Hafró benda á að alltaf hafi verið veitt umfram ráðgjöf og því sé ástandið svona slæmt.  Er þetta ekki rétt? Við erum alla vega að horfa á slæma stöðu. Og friðunartillögur Hafró hafa ekki hlotið hljómgrunn í gegnum árin því alltaf hefur verið veitt meira. Eigum við þá ekki að veiða minna núna eða halda bara áfarm að veið meira?

Það er svo allt annað mál hvernig fiskveiðikerfið er.  Aukaverkanir þess eru mjög slæmar. það sjáum við á mörgum byggðum sem hafa byggt afkomau sína nánast eingöngu á sjávarútvegi.  Því hljótum við í náinni framtíð að taka tillit til þeirra þegar við deilum út kvótanum á næsta ári.

 Ég aðhyllist það að byggðakvóti verði settur á markað og sveitafélögin fái aurinn og afla sé landað í við komandi byggð. Ef Flateyri fengi til dæmis 500 tonn þá myndu þau fara á markaðinn og á Flateyri yrði þeim landað þessum tonnum og andvirði "uppboðsleigunnar" færi í aðra uppbyggingu á Flateyri.

Með þessu móti yðri komist hjá þeim "sósílaisma" að ráðuneyti úthlutuðu til einstaklinga kvóta, en slík vinnubrögð eru til þess fallin að vekja tortyggni og úlfúð.

Stöndum saman

 Kalli Matt

 

Nokkur orð í belg sjávarútvegsumræðunnar.

Nú er svo komið að Hafró mælir þorskstofninn í  það hættulegri stöðu, að hún ráðleggur mikinn niðurskurð.  Og Hagfræðistofnun kemur í kjölfarið með ráðleggingar sínar upp á svipað.

Undanfarin ár hefur verið veitt töluvert umfram ráðgjöf og ymsir eru þeir sem fullyrða að mikið brottskast hafi átt sér stað ásamt því að einhver fjöldi manna er sagður landa framhjá í töluverðu magni.  

Sem sagt veiðar umfram ráðgjöf, brottkast fiskjar, og framhjálöndun og kannski svelt á fiskinum vegna ofveiði loðnu? og svo auðvitað aðrir þættir eins og til dæmis samkeppni um fæðu við önnur dýr sjávarins. Þá má einnig nefna hitastig sjávar og sjálfsagt eitthvað fleira, sem hefur áhrif á þorskstofninn.  

Já, hvað er það sem veldur þessu hruni? Vitum við það algerlega?  Mitt svar er nei en við hljótum engu að síður að taka mark á mælingum Hafró, höfum við annað betra að styðjast við? 

Margir hafa haft samband við mig undanfaran daga og komið með fullt af hugmyndum. Eins og að banna veiðar um hrygningartímann, banna snurvoð, banna flottroll, veiða eins og við getum. Og svona  má lengi telja. 

Já það eru margir sem vilja tjá sig um þessi mál og eftir að hafa velt þess fram og aftur með sjálfum mér finnst mér eins og að við vitum mjög lítið um það hverng allt lífríkið í hafinu er að virka. Ég segi það aftur að ég hallast að niðurskurðar tillögunum en ég hallast líka að því að við eflum allar rannsólknir okkar á lífríki hafsins.

Það er hægt að gera með auknu fjármagni til Hafró og annarra aðila svo sem háskóla, náttúrfræðisofnana og svo framvegis. Þannig að fleiri augu horfa á þetta allt saman og betur sjá augu en auga.

Í rauninni  er það skrítið að komið er allt of lítið inn á þessi fræði  til dæmis í  náttúrufræðikennslu mennta- og fjölbrautarskólanna.  Svo ættum við líka að efla rannsóknir á þorskeldi og hefja mun markvissari athuganair á því hvaða sjávarfiska við gætu verið með í eldi. 

Er ekki langstærstur hluti Þeirra sjávarafurða sem etnar eru í dag framleiddar í eldi? ég  veit ekki betur. En hvað sem rétt er í þvi efni þá er ljóst að eldishlutinn fer vaxandi. Þetta á að minnsta kosti við um rækju og skelfisk hvers konar.  Er ekki einmitt upplagt tækifæri til að ryðja nokkrum sprotafyrirtækjum braut sem þessu tengjast?

Eitt ættum við líka að leggja meiri áherslu á en það er rannsóknarsamvinna við þjóðir sem hafa sömu hagsmuna að gæta eins og til dæmis Grænlendingar, Færeyingar, Norðmenn, Írar og flieri.

Þó vð séum að nota mismundandi kvótakerfi þá ættum við að geta unnið meira saman. Og þá ekki aðeins í eiginhagsmuna skyni heldur líka vegna nátúrunnar sjáfrar. 

Í skýrslu hagfræðistofnunar er rætt um að þriggja ára alfriðun þorsks myndi skila miklum ávinningi fyrir okkur og gefið er upp módel sem leiðir okkur til 300.000tonna þorskafla á hverju ári eftir ákveðin tíma. 

Afleiðingar slíkar aðferðar gæti orðið sú, að mati Hagfræðistofnunnar, að minni útgerðum fækkaði og þær stærri myndu þá óhjákvæmilega sjá um að veiða allan aflann.  Þá gæti sú hætta skapast að lögin um takmarkaðan rétt útgerða til veiða á ákveðnum stofnum yrði brotin.  

Já það eru miklar pælingar í þessu öllu saman. Það má líka velta því upp, ef við munum skera veiðarnara mikið niður.  Hvort ekki sé rétt að takamarka eða draga úr sölu á algerlega óunnum fiski úr landi, því hér er um mjög alvarlegt ástand að ræða. 

Þetta eru mál sem verða ekki leyst með einni patent lausn að fækka útgerðum.  Þá má líka  velta  því upp hvort ekki sé hægt að koma til móts við stærri útgerðir með tímabundnum styrkjum og leyfa byggðunum sem eiga allt undir þorskveiðum að  fá aukinn byggðakvóta sem færi á leiguuppboð og sveitasjóðirnir nytu þess. 

Endlaust er hægt að velta þessu öllu fyrir sér fram og til baka.  En eitt er algerlega ljóst í mínum huga og það er að íslenska þjóðin  á fiskimiðin í kringum land okkar og enginn annar. Rétt  eins og að sú þjóð sem býr í Venezuela hún á olíu þess lands og enginn annar.